Vào một ngày cuối năm 2018, không ai nhìn thấy chính xác những gì đã xảy ra trong những phút cuối cùng của Aziz Murad. Bạn bè của ông kể rằng khi họ quay trở lại chiếc thuyền của ông ở bên hồ thì họ chỉ tìm thấy bàn tay bị đứt lìa của ông trong chiếc lưới đánh cá. Abu Sufyan, người phát hiện ông Aziz chết cho biết: “Chúng tôi chỉ đi được khoảng 5 phút nhưng khi quay lại thì anh ấy đã biến mất và khắp nơi đầy máu. Chúng tôi biết rằng anh ấy đã bị hổ tấn công".

Tại Sundarbans, bờ biển phía nam Bangladesh, ước tính khoảng 300 người đã bị hổ tấn công chết năm 2000. Là nơi sinh sống của rất nhiều loài thực vật và động vật, Sundarbans cũng là nơi bảo tồn một số loài có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới, bao gồm cả quần thể hổ Bengal lớn nhất. Các nhà nghiên cứu dự đoán, trong vài thập kỷ tới, biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng cao đồng nghĩa với việc sẽ không còn môi trường sống thích hợp cho hổ ở Sundarbans. Theo cuộc điều tra gần đây nhất của Bangladesh, ước tính nơi này chỉ còn lại 114 con hổ, giảm từ 440 vào năm 2004.

Hơn 3,5 triệu người sống ở rìa Sundarbans. Họ kiếm sống bằng nghề đánh cá, lấy mật ong hoặc gỗ và canh tác tự cung tự cấp. Hơn 40% hộ gia đình sống dưới mức nghèo khổ và tình trạng khẩn cấp về khí hậu đã khiến cuộc sống ở đây càng khó khăn hơn. Khi mực nước biển dâng cao, các hòn đảo biến mất và độ mặn của nước ngày càng tăng đe dọa sức khỏe của rừng ngập mặn cũng như chất lượng đất và cây trồng, không kế sinh nhai khiến họ lấn sâu vào rừng kiếm sống và vì thế dễ bị hổ tấn công hơn.

Vào một buổi sáng mùa xuân mát mẻ ở Koyra, một tiểu khu ven biển của Khulna, Shuna Banu, 43 tuổi, vợ góa của ông Aziz Murad, ngồi dưới bóng cây chuối và kể lại cuộc đời cô đã thay đổi như thế nào vào ngày định mệnh đó. “Tôi nhớ đã nhận được điện thoại. Mặc dù các cuộc tấn công của hổ thường xuyên xảy ra ở khu vực này nhưng tôi chưa chuẩn bị gì cho những gì sẽ xảy ra tiếp theo”.

Năm 2020, chồng Banu bị hổ tấn công và cô thành kẻ bị ruồng bỏ chỉ sau một đêm. Trong một xã hội mê tín, việc trở thành một “góa phụ hổ” luôn bị kỳ thị, Babu bị nguyền rủa và bị đổ lỗi đã gây ra cái chết của chồng mình. Banu cùng hàng trăm phụ nữ khác sống ở vùng Sundarbans bị gọi là swami khejos - “kẻ ăn thịt chồng”. Maksudur Rahman, giám đốc điều hành của Hiệp hội Môi trường và phát triển Bangladesh cho biết: “Dân làng luôn sống trong nỗi sợ hãi. Hầu hết các khu phố đều có những phụ nữ có chồng bị hổ giết”. Gia đình chồng của Banu đã không cho cô ở vì sợ cô mang lại xui xẻo, do đó Banu đã chuyển về sống với bố mẹ. “Tôi không chỉ mất chồng mà còn mất quyền có một cuộc sống đàng hoàng. Bị giam trong túp lều bùn nhỏ và không có việc làm".

Cách chỗ Banu vài căn là nhà Reshma Khatun, 38 tuổi. Chồng cô là Abdul Gazi, làm nghề lấy mật ong. Anh bị hổ cắn chết 4 năm trước. Một buổi tối, khi anh đang nấu ăn ở một khu cắm trại trong rừng, một con hổ vồ lấy anh. Kể từ khi chồng qua đời, Khatun đã phải vật lộn để nuôi 2 cậu con trai.

Bên kia sông Kholpetua, trong một ngôi nhà cũ ọp ẹp ở bìa rừng, bà Jamiroon Bibi, 60 tuổi đang sống một mình. Chồng bà bị hổ cắn chết trong một chuyến đi câu cá cách đây gần 20 năm. Trong thời gian đó, bà đã chứng kiến vô số phụ nữ trở thành kẻ bị ruồng bỏ sau khi mất chồng vì bị hổ tấn công. “Mọi người quanh đây luôn mê tín. Tại sao chúng ta phải đau khổ vì một câu chuyện dân gian xa xưa biến những góa phụ thành phù thủy và khiến chúng ta chống lại nhau?” - bà nói.

Để đứng về phía những phụ nữ góa chồng lại bị kỳ thị, tổ chức Beds đã tạo cơ hội việc làm cho các cộng đồng dễ bị tổn thương sống xung quanh Sundarbans, bao gồm cả những "góa phụ hổ". Họ thường xuyên đến thăm nhau, chia sẻ bữa ăn và thay phiên nhau chăm sóc con cái. Bibi - nhân viên của tổ chức Beds - nói: “Xã hội sẽ luôn tìm cách đổ lỗi cho phụ nữ. Cuộc sống ở đây đã đủ khó khăn rồi, chúng ta không cần phải đặt gánh nặng lên họ nữa”.

Thảo Nguyễn (theo Guardian)